CÁC CHỮ 仁 NHÂN, 義 NGHĨA, 禮 LỄ, 智 TRÍ, 信 TÍN VỚI QUAN NIỆM ĐẠO ĐỨC TRUYỀN THỐNG CỦA VIỆT NAM VÀ TRUNG QUỐC

Phạm Ngọc Hàm1,
1 Trường Đại học Nguyễn Tất Thành

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Đất nước Trung Quốc trải qua hơn 2300 năm chế độ phong kiến, đã định ra hàng loạt chuẩn mực hành vi cho từng thành viên trong gia đình và xã hội. Trong đó, 仁 nhân, 義 nghĩa, 禮 lễ, 智trí, 信 tín là năm tiêu chuẩn đạo đức truyền thống được gọi chung là Ngũ thường, bao gồm: lòng yêu thương con người, sự công bằng, lễ nghi, trí tuệ, lòng trung thực. Tất cả những phẩm chất ấy luôn là mục tiêu giáo dục từ gia đình đến nhà trường, là thước đo giá trị của con người. Việt Nam và một số nước như Nhật Bản, Hàn Quốc cùng nằm trong không gian văn hóa chữ Hán đều chịu ảnh hưởng sâu sắc tư tưởng Nho giáo. Nhân, nghĩa, lễ, trí, tín cũng đã từng là những chuẩn mực đạo đức của người Việt Nam. Cho đến ngày nay, giá trị cốt lõi trong đó vẫn được duy trì. Trong khuôn khổ bài viết này, xuất phát từ góc nhìn văn tự học, kết hợp với văn hóa học, chúng tôi bàn về các khái niệm nhân, nghĩa, lễ, trí, tín, giúp bạn đọc hiểu sâu hơn về ngữ nghĩa và hàm ý văn hóa của các chữ này, nhằm góp phần vào việc giáo dục đạo đức truyền thống cho thế hệ trẻ.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Hoang, P. (2020). Từ điển tiếng Việt (Vietnamese Dictionary). Da Nang Publishing House.
Ly, T. H. (2015). Ảnh hưởng của Nho giáo trong văn hóa Việt Nam (The influence of Confucianism on Vietnamese culture). Vietnam Social Sciences, 4(89), 88-96. http://vci.vnu.edu.vn/upload/15022/pdf/576366cd7f8b9a31d08b459c.pdf
Nguyen, B. N. (2020). Nghiên cứu đại chúng hóa kinh điển Nho gia 10 năm đầu thế kỷ 21 ở Trung Quốc - Trường hợp tác phẩm Luận ngữ (Study on the popularization of Confucian classics in the first 10 years of the 21st century in China - The case of Analects of Confucius). [Doctoral Dissertation, VNU University of Social Sciences and Humanities].
Pham, N. H. (2012). Chữ Hán: Chữ và nghĩa (Chinese characters: Script and Meaning). Vietnam National University Publishing House.
Xiao, Q. H. (2004). 从人字说起. 新世界出版社 (Starting from the character “Human”). New World Press. Xu, Z. S. (2010). 汉语大字典. 湖北长江出版集团等出版社 (Comprehensive Chinese Dictionary). Hubei Changjiang Publishing Group and Associated Publishers.