KẾT CẤU CỦA MỘT VĂN BẢN VĂN HỌC: KHÁM PHÁ CÁC NGUỒN TÀI NGUYÊN LIÊN KẾT VĂN BẢN TRONG MỘT CÂU CHUYỆN VỀ HAI THÀNH PHỐ
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Bài báo theo hướng mô tả định tính - định lượng này là một nghiên cứu chuyên sâu về các nguồn tài nguyên liên kết văn bản được sử dụng như thế nào trong việc kiến tạo kết cấu hay ý nghĩa liên kết văn bản của một diễn ngôn văn học – một chủ đề ít được quan tâm trong giảng dạy, học tập và nghiên cứu văn học tiếng Anh, đặc biệt là tại các bộ môn hay các khoa dạy tiếng Anh như một ngoại ngữ trong các trường đại học. Văn bản được nghiên cứu là Chương 1 có tựa đề “Thời ấy” của “Tập thứ nhất” trong bộ tiểu thuyết ba tập Một câu chuyện về hai thành phố của tiểu thuyết gia người Anh nổi tiếng Charles Dickens. Khung lí thuyết chính được sử dụng trong nghiên cứu này là mô hình liên kết văn bản của Halliday và Hasan (1976) như được đề xuất trong chuyên khảo có tính khai sáng của họ Liên kết trong tiếng Anh. Các khía cạnh phân tích là các nguồn tài nguyên liên kết ngữ pháp và các nguồn tài nguyên liên kết từ vựng. Nghiên cứu cho thấy Charles Dickens đã sử dụng một phạm vi các nguồn tài nguyên liên kết văn bản đa dạng để kiến tạo nên kết cấu của diễn ngôn, trong đó có bốn nguồn tài nguyên nổi bật. Thứ nhất, xét về các nguồn tài nguyên tham chiếu, có một tần suất rất cao các tham chiếu nội chỉ. Thứ hai, xét về các nguồn tài nguyên liên từ, quan hệ bổ sung chiếm ưu thế. Thứ ba, liên quan đến các nguồn tài nguyên liên kết từ vựng, liên kết lặp lại chiếm tỉ lệ lớn nhất. Thứ tư, hầu như không có liên kết thay thế và liên kết tỉnh lược nào được sử dụng trong diễn ngôn. Nghiên cứu kết thúc bằng việc tóm tắt lại các nội dung đã khám phá, các nguồn tài nguyên liên kết văn bản nổi bật được sử dụng trong diễn ngôn, khuyến nghị khẳng định sự quan yếu của mô hình liên kết văn bản của Halliday và Hasan đối với nghiên cứu về kết cấu hoặc ý nghĩa liên kết văn bản của diễn ngôn nói chung và của diễn ngôn văn học nói riêng phục vụ cho giảng dạy, học tập và nghiên cứu văn học trong dạy tiếng Anh như một ngoại ngữ, và gợi ý cho việc nghiên cứu tiếp trong tương lai.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
kết cấu, liên kết ngữ pháp, liên kết từ vựng, mô hình liên kết văn bản, Một câu chuyện về hai thành phố
Tài liệu tham khảo
Collins Cobuild (2000). English Grammar – Helping Learners with Real English. HarperCollins Publishers.
Dickens, C. (2018). Hai kinh thành (2nd ed.) (Trans: Dang, T.). Writers Association Publishing House.
Firth, J. R. (1957). Papers in Linguistics: 1934–1951. Oxford University Press.
Forey, G. & Thompson, G. (2009). Text Type and Texture: In honour of Flo Davies. Equinox.
Galperin, I. R. (1981). Stylistics (3rd ed.). Vysšaja Škola.
Halliday, M. A. K. (1961). Categories of the theories of grammar. Word, 17, 241–292.
Halliday, M. A. K. (1966). Lexis as a linguistic level. In C. E. Bazell, J. C. Catford, M. A. K. Halliday & R. H. Robins (Eds.), In Memory of J. R. Firth (pp. 148–162). Longman.
Halliday, M. A. K. (1976). Halliday: System and Function in Language: Selected Papers Edited by Gunther Kress. Oxford University Press.
Halliday, M. A. K. (1981). Linguistic function and literary style: An inquiry into the language of William Golding’s ‘The Inheritor’. In D. C. Freeman (Ed.), Essays in Modern Stylistics (pp. 325–360). Methuen & Co. Ltd.
Halliday, M.A.K. (1985). An Introduction to Functional Grammar. Edward Arnold.
Halliday, M.A.K. (1994). An Introduction to Functional Grammar (2nd ed.). Edward Arnold.
Halliday, M. A. K. (2012) Dẫn luận ngữ pháp chức năng (An Introduction to Functional Grammar) (V. V. Hoang, Trans.). Vietnam National University Press, Hanoi. https://doi.org/10.25073/2525/vnufs.4229
Halliday, M. A. K. & Hasan, R. (1976). Cohesion in English. Longman.
Halliday, M. A. K. & Hasan, R. (1989). Language, Context, and Text: Aspects of Language in a Social-semiotic Perspective. Oxford University Press.
Halliday, M. A. K. & Matthiessen, C. M. I. M. (2004). An Introduction to Functional Grammar. (3rd ed.). Arnold.
Halliday, M. A. K. & Matthiessen, C. M. I. M. (2014). Halliday’s Introduction to Functional Grammar (4th ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203783771
Hasan, R. (1984). Coherence and cohesive harmony. In J. Flood (Ed.), Understanding Reading Comprehension, (pp. 181–219). International Reading Association.
Hasan, R. (1996). Ways of Saying: Ways of Meaning. Selected Papers of Ruqaiya Hasan. Cassell.
Hasan, R. (2011) Selected Works of Ruqaiya Hasan on Applied Linguistics. Foreign Language Teaching and Research Press.
Hoang, V. V. (2006). Translation: Theory and Practice – A Textbook for Senior Students of English. Vietnam Education Publishing House.
Hoang, V. V. (2024). Transitivity and mood resources realising experiential and interpersonal meanings in “A Tale of Two Cities”: A systemic functional linguistics analysis. VNU Journal of Foreign Studies, 40(6), 1–28. https://en.wikipedia.org/wiki/A_Tale_of_Two_Cities
Hoang, V. V. (2025). Clause complex resources in a literary text: A systemic functional analysis. VNU Journal of Foreign Studies, 41(1), 1–17. https://doi.org/10.63023/2525-2445/jfs.ulis.5311
Martin, J. R. (1983). “CONJUNCTION: The Logic of English Text”. In J. S. Petofi & I. Sozer (Eds.), Micro and Macro Connexity of Texts (pp. 1–72). Helmut Buske Verlag (Papers in Textlinguistics 45).
Martin, J. R. (1992). English Text: System and Structure. John Benjamins.
Martin, J. R. (2001). Cohesion and texture. In D. Schiffrin, D. Tannen & H. E. Hamilton (Eds.), The Handbook of Discourse Analysis, (pp. 35–53). Blackwell.
Matthiessen, C. M. I. M. (1995). Lexicogrammatical Cartography: English Systems. International Language Sciences Publishers.
Manilowski, B. (1923). Supplement I – The problem of meaning in primitive languages. In C. K. Ogden & I. A. Richards (Ed.), The Meaning of Meaning (International Library of Philosophy, Psychology and Scientific Method) (pp. 296–336). Kegan Paul.
Matthiessen, C. M. I. M., Teruya, K., & Lam, M. (2010). Key Terms in Systemic Functional Linguistics. Continuum.
Nunan, D. (1993). Introducing Discourse Analysis. Penguin.
Nunan, D. (1999). Second Language Teaching & Learning. Heinle & Heinle Publishers.
Simpson, P. (1993). Language, Ideology and Point of View. Routledge.
Wales, K. (2001). A Dictionary of Stylistics (2nd ed.). Pearson Education.
Wikipedia. A Tale of Two Cities. https://en.wikipedia.org/wiki/A_Tale_of_Two_Cities