GIẢI MÃ TÊN TIẾNG ANH CỦA CÁC CƠ SỞ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC TẠI VIỆT NAM: TÌM HIỂU VỀ CÁC BƯỚC DỊCH THUẬT
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Trong thời đại quốc tế hóa giáo dục đại học ngày nay, tên gọi của cơ sở giáo dục đại học (CSGDĐH) đóng một vai trò vô cùng quan trọng. Bài viết này tiếp cận tên tiếng Việt và tiếng Anh của 276 CSGDĐH ở Việt Nam được phép đào tạo trình độ đại học trở lên, và tìm hiểu các bước dịch thuật được sử dụng để dịch tên các CSGDĐH này sang tiếng Anh. Nghiên cứu áp dụng cả phương pháp định tính và định lượng để thu thập và phân tích dữ liệu. Tiếp theo, nghiên cứu phân loại và thống kê các quy trình dịch thuật dựa trên cấp hạng của CSGDĐH, lĩnh vực đào tạo và các yếu tố nhận diện liên quan tới tên người và tên đất. Thông qua mô tả tổng quan về tên tiếng Anh của các CSGDĐH tại Việt Nam, nghiên cứu ghi nhận những nỗ lực dịch thuật theo thông lệ quốc tế, nhưng cũng chỉ ra những điểm chưa nhất quán và chưa chính xác trong một số trường hợp dịch tên cụ thể. Nghiên cứu khuyến nghị các nhà quản lí giáo dục cần xây dựng các tiêu chí nghiêm ngặt hơn để công nhận tên các cơ sở giáo dục và với các CSGDĐH thì cần lựa chọn tên riêng sao cho vừa phản ánh được bản sắc và danh tiếng vừa tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
cơ sở giáo dục đại học, bước dịch thuật, tên riêng, tiếng Việt, tiếng Anh
Tài liệu tham khảo
Chính phủ Việt Nam. (Vietnam Government) (2019). Nghị định số 99/2019/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (Decree No. 99/2019/NĐ-CP on detailing and guiding the implementation of a number of articles of the Law on amending and supplementing a number of articles of the Law on Higher Education). https://vanban.chinhphu.vn/default.aspx?pageid=27160&docid=198740
Coillie, J. V. (2006). Character names in translation: A functional approach. In J. Van Coillie & W. P. Verschueren (Eds.), Children's literature in translation: Challenges and strategies. St. Jerome Publishing.
Crystal, D. (2004). The Cambridge encyclopedia of the English language. Cambridge University Press.
Dang, H. T. (2018). An analysis on translation procedures from Vietnamese to English for names of higher education institutions in Vietnam [Undergraduate Graduation Paper, VNU University of Languages and International Studies]. Repository. http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/99827
GOV.UK. (2023). Check if your university or college can award a degree. https://www.gov.uk/check-university-award-degree
Hanaoka, O. (2002). Proper names in the media: Problems for translators/interpreters and L2 learners. Interpretation Studies: The Journal of the Japan Association for Interpretation Studies, 2, 28–42. https://doi.org/10.50837/istk.0203
Hermans, T. (1988). On translating proper names, with reference to De Witte and Max Havelaar. In M. J. Wintle (Ed.), Modern Dutch studies: Essays in honour of Professor Peter King on the occasion of his retirement. The Athlone Press.
Hough, C. (1994). Scotland: A concise history. Thames & Hudson.
Huddleston, R. (1988). English grammar: An outline. Cambridge University Press.
Klink, R. R. (2001). Brand names as drivers of brand equity. Journal of Advertising Research, 41(3), 49-58.
Le, H. T. (2022). An overview of didactic approaches to translation and implications to translator and interpreter education in Vietnam. VNU Journal of Foreign Studies, 38(1), 1-14. https://doi.org/10.25073/2525-2445/vnufs.4802
Ministry of Education and Training. (2023). Danh sách các cơ sở giáo dục đại học [List of higher education institutions]. Bộ Giáo dục và Đào tạo. https://moet.gov.vn/cosogiaoduc/Pages/danh-sach.aspx
Newmark, P. (1988). A textbook of translation. Prentice Hall.
Newmark, P. (1993). Paragraphs on translation, on proper name translation. In M. Baker (Ed.), Approaches to translation (pp. 44-58). Routledge.
Nguyen, V. K. (2021). Challenges in translation of English phraseological units with onomastic constituents into Vietnamese equivalents. VNU Journal of Foreign Studies, 37(3), 60-78. https://doi.org/10.25073/2525-2445/vnufs.4624
Nick, I. M. (1998). The personal names of the Isle of Man: A linguistic survey. Edwin Mellen Press.
Nyangeri, N. A., & Wangari, R. (2019). Proper names in translation: Should they be translated or not? Eastern African Literary and Cultural Studies, 5(3-4), 347-365. https://doi.org/10.1080/23277408.2019.1680914
Office for Students. (2023, Jan 29). Degree awarding powers: Orders made by the OfS. https://www.officeforstudents.org.uk/advice-and-guidance/the-register/degree-awarding-powers-orders-made-by-the-ofs/
Pym, A. (2004). The moving text: Localization, translation, and distribution. John Benjamins.
Quốc hội Việt Nam. (Vietnam National Assembly) (2018). Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học (Law No. 34/2018/QH14 on amending and supplementing a number of articles of the Law on Higher Education). https://vbpl.vn/bogiaoducdaotao/Pages/vbpq-van-ban-goc.aspx?ItemID=137459
The Quality Assurance Agency for Higher Education. (2018). The right to award UK degrees. https://www.qaa.ac.uk/docs/qaa/guidance/the-right-to-award-degrees-18.pdf?sfvrsn=4a2f781_14
Xu, L. (2005). Translating proper names: A case study in English-Chinese translation. Babel, 51(3), 223-237.
The grammar of names. Oxford University Press.
Calderón, Á. G., & López, P. I. (2019). Translating proper names in legal