MỘT SỐ CHỨC NĂNG CƠ BẢN CỦA DỊCH THUẬT

Nguyễn Minh Chính1,2,3,
1 Khoa Việt Nam học và Tiếng Việt
2 Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
3 ĐHQGHN

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Dịch là chuyển tải một thông điệp từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác. Vì vậy, dịch luôn bao hàm các chức năng của ngôn ngữ. Ngoài các chức năng của ngôn ngữ như giao tiếp, chuyển tải thông điệp, v.v., dịch còn có các chức năng mang tính giáo dục, xã hội. Bài viết này sẽ giới thiệu và phân tích các chức năng mà chúng tôi cho rằng đó là đặc trưng nổi bật nhất của dịch thuật. Việc phân tích các chức năng cơ bản của dịch thuật cho thấy dịch thuật không chỉ là chuyển một thông điệp từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác mà nó còn có vai trò quan trọng trong dạy / học ngoại ngữ cũng như phát triển ngôn ngữ, văn hóa, xã hội, lịch sử, khoa học, v.v.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Bell, R. T. (1991). Translation and translating. Longman.
Bowen, T., & Marks, J. (1994). Inside teaching - English language teaching. Heinemann.
Carbonell, C. O. (2006). Misquoted others: Locating newness and authority in cultural translation. In T. Hermans (Ed.), Translating others (Vol. I, pp. 43-63). St Jerome.
Catford, J. C. (1965). A linguistic theory of translation: An essay in applied linguistics. Oxford University Press.
Cook, V. (2007). The goals of ELT: Reproducing native-speakers or promoting multi-competence among second language users? In J. Cummins & C. Davidson (Eds.), International handbook of English language teaching (pp. 237-248). Springer.
Duff, A. (1981). The third language: Recurrent problems of translating into English. Pergamon.
European Commission. (2011). First European survey on language competences: Final report. http://ec.europa.eu/languages/eslc/docs/en/final-reportescl_en.pdf
Gatenby, E. V. (1967). Translation in the classroom. In W. R. Lee (Ed.), ELT selections 2: Articles from the journal English language teaching (pp. 65-70). Oxford University Press.
Hatim, B., & Mason, I. (1990). Discourse and the translator. Longman.
Hatim, B., & Mason, I. (1997). The translator as communicator. Routledge.
House, J. (2009). Translation. Oxford University Press.
Howatt, A. P. R. (1984). A history of English language teaching. Oxford University Press.
Jakobson, R. (1960). Linguistics and poetics. Closing statement. In T. A. Sebeok (Ed.), Style in language (pp. 350-377). The Technology Press of MIT.
Jakobson, R. (2004). On the linguistic aspects of translation. In L. Venuti (Ed.), The translation studies reader (pp. 113-118). Routledge.
Koller, W. (1992). Introduction to translation science (Einführung in die bersetzungswissenschaft). Quelle and Meyer.
Köse, S. (2011). The effect of form and meaning focused translation to [sic] the language skill levels of EST students. Kastamonu Education Journal, 19(2), 475-488. http://www.kefdergi.com/pdf/19_2/19_2_11.pdf
Lawendowski, B. P. (1978). On semiotic aspects of translation. In T. A. Sebeok (Ed.), Sight, sound and sense (pp. 264-282). Indian University Press.
Leonardi, V. (2010). The role of pedagogical translation in second language acquisition: From theory to practice. Peter Lang.
Levý, J. (1967). Translation as a decision process. In To honor Roman Jakobson: Essays on the occasion of his seventieth birthday (Vol. 2, pp 1171-1182). Mouton.
Lê, H. T. (2017). Về cơ sở lý luận đào tạo biên phiên dịch ở Việt Nam. Tạp chí Nghiên cứu nước ngoài, 33(2), 105-117. https://doi.org/10.25073/2525-2445/vnufs.4145
Mounin, G. (1963). Les problèmes théoriques de la traduction. Gallimard.
Newmark, P. (1988a). Approaches to translation. Prentice Hall International.
Newmark, P. (1988b). A textbook on translation. Prentice Hall International.
Nida, E. (2004). Principle of correspondence. In L. Venuti (Ed.), The translation studies reader (pp. 126-140). Routledge.
Nord, C. (1991). Text analysis in translation. Rodopi. (Original work published 1988)
Nord, C. (2007). The phatic function in translation: Metacommunication as a case in point. Belgian Journal of Linguistics, 21(1), 71-184.
Prince, P. (1996). Second language vocabulary learning: The role of context versus translations as a function of proficiency. The Modern Language Journal, 80(4), 478-493.
Pym, A. (2016). Translating between languages. In K. Allan (Ed.), The Routledge handbook of linguistics (pp. 417-430). Routledge.
Reiss, K. (2000). Translation criticism: The potentials and limitations. Categories and criteria for translation quality assessment (E. F. Rhodes, Trans.). Routledge. (Original work published 1971)
Reiss, K., & Vermeer, H. J. (2014). Towards a general theory of translational action (C. Nord, Trans.). Routledge. (Original work published 1984)
Sager, J. C. (1994). Language engineering and translation: Consequences of automation. Benjamins.
Snell-Hornby, M. (1988). Translation studies: An integrated approach. Benjamins.
Takimoto, M., & Hashimoto, H. (2010). An ‘eye-opening’ learning experience: Language learning through interpreting and translation. Electronic Journal of Foreign Language Teaching, 7(1), 86-95. http://eflt.nus.edu.sg/v7n12010/takimoto.pdf
Takimoto, M., & Hashimoto, H. (2011). Intercultural language learning through translation and interpreting: A study of advanced-level Japanese learners. Babel, 45(2/3), 1-11.
Venuti, L. (2004). The translation studies reader. Routledge.
Vermeer, H. J. (2004). Skopos and commission in translational action (A. Chesterman, Trans.). In L. Venuti (Ed.), The translation studies reader (pp. 227-238). Routledge. (Original work published 1978)