GIẢNG DẠY SỰ BIẾN CÁCH CỦA TÍNH TỪ TRONG TIẾNG ĐỨC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI NGỮ, ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

Lê Thị Bích Thủy1,, Trần Thị Thu Hà1, Nguyễn Hà Linh1
1 Khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Đức, Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội, Số 2 Phạm Văn Đồng, Cầu Giấy, Hà Nội, Việt Nam

Nội dung chính của bài viết

Tóm tắt

Sự biến cách của tính từ tiếng Đức với nhiều quy tắc, nhiều ngoại lệ là một rào cản lớn đối với nhiều người Việt Nam học tiếng Đức, trong đó có người học tại Khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Đức (Khoa Đức), Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHNN). Xuất phát từ thực tế trên, nghiên cứu này° muốn tìm hiểu các yếu tố liên quan tới việc giảng dạy sự biến cách của tính từ trong tiếng Đức tại ĐHNN, cụ thể là giáo trình và phương pháp giảng dạy/cách tiếp cận của giảng viên. Dựa trên các tiêu chí phân tích giáo trình, trong đó tập trung vào phân tích ngữ pháp và bài tập, chúng tôi nhận thấy bộ giáo trình Netzwerk neu có khá nhiều điểm mạnh. Sau khi quan sát, quay phim, phân tích và đánh giá bảy buổi học ở năm thứ nhất và năm thứ hai, kết quả cho thấy: Các giảng viên đã tuân thủ khá chặt chẽ các bước trong giảng dạy ngữ pháp, tạo điều kiện cho người học khám phá, tích cực và chủ động trong giờ học. Tuy vậy, việc phân bổ thời gian cho các hoạt động cũng như các dạng bài tập vẫn có những điểm chưa hợp lý. Những kết quả nghiên cứu trên đây góp phần giúp các giảng viên dạy tiếng Đức thấy được ưu và nhược điểm của bộ giáo trình Netzwerk neu (liên quan tới sự biến cách của tính từ) để từ đó, có cách tiếp cận phù hợp cũng như áp dụng phương pháp giảng dạy hiệu quả hiện tượng ngữ pháp này, giúp người học bớt gặp khó khăn khi sử dụng.

Chi tiết bài viết

Tài liệu tham khảo

Bär, M. (2016). Vom Üben als notwendigem Übel zum funktionalen und
intelligenten Üben (From practice as a necessary evil to purposeful and intelligent practice). In E. Burwitz-Melzer, F. G. Königs, C. Riemer & L. Schmelter (Hrsg.), Üben und Übungen beim Fremdsprachenlernen. Perspektiven und Konzepte für Unterricht und Forschung (pp. 9-18). Narr Francke Attempto.
Bernstein, N., & García Llampallas, C. G. (2015). Ein Verfahrensvorschlag zur Lehrwerkanalyse für DaF-Sprachenzentren (A Methodological Proposal for Coursebook Analysis in DaF Language Centers). German as a Foreign Language, 52(2), 103-112.
Brinitzer, M., Hantschel, H.-J., Kroemer, S., Möller-Frorath, M., & Ros, L. (2016). DaF unterrichten: Basiswissen Didaktik - Deutsch als Fremd- und Zweitsprache (Teaching German as a Foreign Language: Essential Didactic Knowledge – German as a Foreign and Second Language). Klett Sprachen.
Dengler, S., Rusch, P., Schmitz, H., & Sieber, T. (2021). Netzwerk neu A2.1 Kurs- und Übungsbuch (Netzwerk neu A2.1 Coursebook and Workbook). Erst Klett Sprachen.
Dengler, S., Rusch, P., Schmitz, H., & Sieber, T. (2021). Netzwerk neu B1. Kursbuch (Netzwerk neu B1 Coursebook). Erst Klett Sprachen.
Dengler, S., Rusch, P., Schmitz, H., & Sieber, T. (2021). Netzwerk neu B1. Übungsbuch (Netzwerk neu B1 Workbook). Erst Klett Sprachen.
Diehl, E. (1991). Das ewiges Ärger mit die deutsche Deklination - Beobachtungen zu den Erwerbsstrategien frankophoner Deutschlerner des deutschen Deklinationssystems (The Ongoing Struggle with German Declension – Insights into the Acquisition Strategies of Francophone Learners). In E. Diehl, H. Albrecht, & I. Zoch, Lernerstrategien im Fremdsprachenerwerb. Untersuchungen zum Erwerb (pp. 1-71). Max Niemeyer.
Ende, K., Grotjahn, R., & Kleppin, K. u. a. (2013). Curriculare Vorgaben und Unterrichtsplanung. DLL 6. (DLL 6: Curricular Guidelines and Lesson Planning (Deutsch Lehren Lernen series)). Klett-Langenscheidt.
Forgács, E. (2005). Deutsch in Ungarn. Zu den Schwierigkeiten des Deutschlernens für ungarische MuttersprachlerInnen (German in Hungary: On the Difficulties of Learning German for Native Hungarian Speakers). ide. Information on German Language Didactics – Journal for German Teaching in Academia and Schools. Language Encounters, 2(29), 55-66. Jahrgang, Studien Verlag Insbruck-Wien-Bozen.
Funk, H. (1994). Arbeitsfragen zur Lehrwerkanalyse (Work Questions for Coursebook Analysis). In B., Kast, & G. Neuner (Hrsg.), Zur Analyse, Begutachtung und Entwicklung von Lehrwerken für den fremdsprachlichen Deutschunterricht (pp. 105-111). Langenscheidt.
Funk, H. (2004). Qualitätsmerkmale von Lehrwerken prüfen – ein Verfahrensvorschlag (Assessing the Quality Features of Coursebooks – A Methodological Proposal). Babylonia, 3/04, 41-47. www.babylonia-ti.ch
Funk, H., & Koenig, M. (2013). Grammatik lehren und lernen (Teaching and Learning Grammar). Klett-Langenscheidt.
Funk, H., Kuhn, C., Skiba, D., Spaniel-Weise, D., & Wicke, R. E. (2014). Aufgaben, Übungen, Interaktion. DLL 4 (DLL 4: Tasks, Exercises, and Interaction (Deutsch Lehren Lernen series)). Klett-Langenscheidt.
Gehring, W. (2018). Fremdsprache Deutsch unterrichten. Kompetenzorientierte Methodik für DaF und DaZ (Teaching German as a Foreign Language: Competency-Oriented Methodology for German as a Foreign Language and German as a Second Language). Julius Klinkhardt.
Gobber, G. (2022). Überlegungen zur Vermittlung der Adjektivdeklination im DaF-Unterricht (Considerations on the Teaching of Adjective Declension in DaF Instruction). L'Analisi Linguistica E Letteraria, 30(1), 13-22. https://www.analisilinguisticaeletteraria.eu/index.php/ojs/article/view/464
Huneke, H.-W., & Steinig, W. (2013). Deutsch als Fremdsprache. Eine Einführung (German as a Foreign Language. An Introduction). Erich Schmidt Verlag.
Kast, B., & Neuner, G. (Hrsg.) (1994). Zur Analyse, Begutachtung und Entwicklung von Lehrwerken für den fremdsprachlichen Deutschunterricht (On the Analysis, Evaluation, and Development of Coursebooks for Foreign Language German Teaching). Langenscheidt.
Keadmaneegul, S., & Attaviriyanupap, K. (2016). Kasusfehler bei thailändischen DaF-Studierenden (Case Errors in Thai DaF Students). Info DaF, 1, 89-102.
Koeppel, R. (2016). Deutsch als Fremdsprache – Spracherwerblich reflektierte Unterrichtspraxis (German as a Foreign Language – Language Acquisition Reflected Teaching Practice). Schneider.
Krumm, H. (1985). Stockholmer Kriterienkatalog zur Beurteilung von Lehrwerken des Faches Deutsch als Fremdsprache in den nordischen Ländern (Stockholm Criteria Catalogue for the Evaluation of Coursebooks for German as a Foreign Language in the Nordic Countries). Uppsala.
Krum, H.-J. (1994). Stockholmer Kriterienkatalog (Stockholm Criteria Catalogue). In B. Kast & G. Neuner (Hrsg.), Zur Analyse, Begutachtung und Entwicklung von Lehrwerken für den fremdsprachlichen Deutschunterricht (pp. 100-105). Langenscheidt.
Le, T. B. T. (2021). Parts of Speech in German and Related Mistakes Made by Students of German at VNU University of Languages and International Studies. VNU Journal of Foreign Studies, 37(5), 89-103.
Le, T. B. T. (2024). Errors in Using Inflected Adjectives in German of Students at VNU University of Languages and International Studies. VNU Journal of Foreign Studies, 40(2), 139-154.
Maijala, M. (2007). Was ein Lehrwerk können muss – Thesen und Empfehlungen zu Potenzialen und Grenzen des Lehrwerks im Unterricht Deutsch als Fremdsprache. (What a Coursebook Must Be Able to Do - Theses and Recommendations on the Potentials and Limits of Coursebooks in German as a Foreign Language Instruction). Info DaF, 6(34), 543-561. Jahrgang.
Malia, L. (2013). Probleme bei der Adjektivdeklination und deren Lösung (Problems with Adjective Declension and Their Solutions). Proceedings of the International Scientific Conference 'German Language - Experiences from Teaching Practice - Target Language German - Experiences from Classroom Practice (pp. 227-231).
Muster, A. M. (2005). Typische Schwierigkeiten slowenischer DeutschlernerInnen (Typical Difficulties of Slovenian German Learners). ide. Information on German Language Didactics – Journal for German Teaching in Academia and Schools. Language Encounters, 2(29), 67-73. Jahrgang, StudienVerlag Innsbruck–Wien–Bozen.
Rauch, R. (2007). Übungstypen für den Fremdsprachenunterricht (Types of Exercises for Foreign Language Teaching). Universität Duisburg Essen. http://rainerrauch.com/Download/Uebungstypen.pdf
Ricci Garotti, F. (2022). Die deutsche Adjektivflexion für italienische DaF-Studierende: Sprachdidaktische und erwerbstheoretische Perspektive (German Adjective Declension for Italian DaF Students: A Language Didactic and Acquisition Theoretical Perspective). L’Analisi Linguistica E Letteraria, 30(1), (pp. 73-90). https://www.analisilinguisticaeletteraria.eu/index.php/ojs/article/view/448
Rösler, D. (2012). Deutsch als Fremdsprache. Eine Einführung (German as a Foreign Language: An Introduction). J.B.Metzler.
Schwerdtfeger, I. C. (1995). Arbeits- und Übungsformen: Überblick (Types of Work and Exercises: Overview). In K. Bausch, H. Christ & H.-J. Krumm (Hrsg.), Handbuch Fremdsprachenunterricht. dritte, überarbeitete und erweiterte Auflage. Tübingen/Basel: Francke Verlag (pp. 223-226).
Storch, G. (2009). Deutsch als Fremdsprache. Eine Didaktik. Theoretische Grundlagen und praktische Unterrichtsgestaltung (German as a Foreign Language: A Didactics. Theoretical Foundations and Practical Lesson Design). Wilhelm Fink, München.
Thurmair, M. (2001). Die Rolle der Linguistik im Studium Deutsch als Fremdsprache (The Role of Linguistics in Studying German as a Foreign Language). Gfl-journal, 2, 40-59. http://www.gfl-journal.de/2-2001/thurmair.html
Ziebell, B., & Schmidjell, A. (2012). Unterrichtsbeobachtungen und kollegiale Beratung. Fernstudieneinheit 32 Neu (Classroom Observations and Peer Counseling. Distance Learning 32 New). Langenscheidt.