NGHIÊN CỨU ĐỐI CHIẾU THIẾT KẾ BÌA GIÁO TRÌNH KĨ THUẬT HÀNG KHÔNG TIẾNG ANH VÀ TIẾNG VIỆT THEO PHÂN TÍCH DIỄN NGÔN ĐA PHƯƠNG THỨC
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Tóm tắt: Nghiên cứu này tiến hành đối chiếu thiết kế bìa giáo trình kĩ thuật hàng không tiếng Việt và tiếng Anh thông qua sử dụng cách tiếp cận phân tích diễn ngôn đa phương thức của Kress và van Leeuwen (2006). Qua việc khảo sát thiết kế bìa sách theo nghĩa tương tác (khoảng cách xã hội và thái độ) và nghĩa bố cục (giá trị thông tin, khung hình và tính nổi bật) trên 25 bìa ở mỗi ngôn ngữ, nghiên cứu này đã chỉ ra những điểm tương đồng trong việc sử dụng khoảng cách chụp ảnh để thể hiện mối quan hệ xã hội, sự chiếm ưu thế của hình ảnh chụp từ góc chủ quan, các kỹ thuật tạo khung hình, bố cục theo chiều từ trên xuống dưới và các yếu tố nhất quán về tiêu đề/tác giả. Tuy nhiên, cũng có những khác biệt về lựa chọn thiết kế bìa sách theo những tiêu chí về ngữ pháp hình ảnh. Bìa tiếng Việt thường miêu tả khoảng cách phi cá nhân thông qua các góc chụp toàn cảnh, trong khi bìa tiếng Anh ưu tiên các góc chụp nghiêng, thể hiện sự tách biệt. Bìa tiếng Việt còn có xu hướng tách biệt hình ảnh và văn bản, trong khi bìa tiếng Anh lại sử dụng hình ảnh làm nền. Không những vậy, bìa tiếng Việt bao gồm nhiều yếu tố siêu ngôn ngữ hơn như: thể loại và đối tượng sử dụng. Những khác biệt này nêu bật sự ảnh hưởng về văn hóa, phong cách và tiếp thị trong các bối cảnh ngôn ngữ khác nhau, chứng tỏ rằng việc kết hợp phân tích đa phương thức và đối chiếu cung cấp hiểu biết sâu sắc hơn về bìa giáo trình với tư cách là một hệ thống tín hiệu phức tạp, qua đó giúp thiết kế tài liệu giảng dạy kỹ thuật hàng không hiệu quả và phù hợp hơn về văn hóa.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
phân tích đối chiếu, phân tích diễn ngôn đa phương thức, giáo trình kỹ thuật hàng không, ngữ pháp hình ảnh, thiết kế bìa sách
Tài liệu tham khảo
Bui, M. H. (2008). Contrastive Linguistics. Vietnam Education Publishing House.
Darling, S. (2019). How are book covers and their components represented in the digital market? Interscript Journal, 2(1), 20-35. https://doi.org/10.14324/111.444.2398-4732.004
Dimopoulos, K., Koulaidis, V., & Sklaveniti, S. (2003). Towards an analysis of visual images in school science textbooks and press articles about science and technology. Research in Science Education, 33, 189-216. https://doi.org/10.1023/A:1025006310503
Dixon, P., Bortolussi, M., & Mullins, B. (2015). Judging a book by its cover. Scientific Study of Literature, 5(1), 23-48. https://doi.org/10.1075/ssol.5.1.02dix
Guo, F. B., & Feng, X. (2017). A multimodal discourse analysis of advertisements based on visual grammar. Journal of Arts and Humanities, 6(3), 59-69. https://doi.org/10.18533/journal.v6i3.1132
Halliday, M. A. K. (2004). An introduction to functional grammar. Arnold.
Halliday, M. A. K., & Matthiessen, C. (2014). Halliday’s introduction to functional grammar (4th ed.). Routledge.
Haslam, A. (2006). Book design. Harry N. Abrams, Inc.
Imansari, P., & Harti, L. M. S. (2023). Multimodal analysis on the cover books of the translated bestselling feminist fiction. In Proceedings of the International Joint Conference on Arts and Humanities 2022 (IJCAH 2022): Advances in Social Science, Education and Humanities Research (pp. 1989–1999). https://doi.org/10.2991/978-2-38476-008-4_214
Kress, G., & van Leeuwen, T. (2006). Reading images: The grammar of visual design. Routledge.
Li, M., Li, L., & Miao, J. (2018). A translated volume and its many covers: A multimodal analysis of the influence of ideology. Social Semiotics, 29(2), 261-278. https://doi.org/10.1080/10350330.2018.1464248
Matthews, N., & Moody, N. (2007). Judging a book by its cover: Fans, publishers, designers, and the marketing of fiction. Ashgate.
Muhassin, M., Putri, N., Hidayati, D., & Pradana, S. (2022). A multimodal discourse analysis of the English textbooks’ covers. English Education: Jurnal Tadris Bahasa Inggris, 15(1), 1-21. https://doi.org/10.24042/ee-jtbi.v15i1.12107
O’Halloran, K. L. (2008). Systemic functional-multimodal discourse analysis (SFMDA): Constructing ideational meaning using language and visual imagery. Visual Communication, 7(4), 443-475. https://doi.org/10.1177/1470357208096210
Royce, T. (2007). Intersemiotic complementarity: A framework for multimodal. In T. D. Royce & W. L. Bowcher (Eds.), New directions in the analysis of multimodal discourse (pp. 63-109). Lawrence Erlbaum Associates.
Sandelowski, M. (1995). Sample size in qualitative research. Research in Nursing & Health, 18(2), 179-183. https://doi.org/10.1002/nur.4770180211
Sunderland, J., & McGlashan, M. (2012). The linguistic, visual, and multimodal representation of two-mum and two-dad families in children’s picture books. Language and Literature, 21(2), 189-210. https://doi.org/10.1177/0963947011435863
Vietnam National University (2012). Regulations on Textbook Management of Vietnam National University, Hanoi. https://vnu.edu.vn/upload/vanban/2012/08/28/2012_05_18-1600_QD-DHQGHN_Quy-dinh-ve-cong-tac-giao-trinh-cua-DHQGHN---Danh-sach.pdf
Wantoro, W. (2020). The method in designing book series cover. In Proceedings of the International Conference on Business, Economic, Social Science, and Humanities – Humanities and Social Sciences Track (ICOBEST-HSS 2019) (pp. 100-103). Atlantic Press. https://doi.org/10.2991/assehr.k.200108.022
Wu, J., & Wu, Q. (2021). A multimodal analysis of Jane Eyre book covers. Chinese Semiotic Studies, 17(1), 89-108. https://doi.org/10.1515/css-2021-0004
Zhang, W., Zheng, Y., Miyazono, T., Uchida, S., & Iwana, B. K. (2021). Towards book cover design via layout graphs. In J. Lladós, D. Lopresti, & S. Uchida (Eds.), Document analysis and recognition – ICDAR 2021 (Vol. 12823, pp. 642-657). https://doi.org/10.1007/978-3-030-86334-0_42