TỔNG QUAN VỀ CÁC ĐƯỜNG HƯỚNG SƯ PHẠM DỊCH THUẬT TRÊN THẾ GIỚI VÀ MỘT SỐ GỢI Ý CHO ĐÀO TẠO BIÊN PHIÊN DỊCH Ở VIỆT NAM
Nội dung chính của bài viết
Tóm tắt
Nghiên cứu phục vụ sự phát triển của sư phạm dịch thuật được tiến hành rất rộng bao gồm nhiều loại hình nghiên cứu. Về lĩnh vực, có các nghiên cứu liên ngành và nghiên cứu trực tiếp về đường hướng và phương pháp đào tạo biên phiên dịch. Về loại hình, những nghiên cứu này gồm cả hai loại là nghiên cứu lý thuyết và nghiên cứu thực nghiệm. Tất cả các nghiên cứu này đã đưa ra một bức tranh phong phú về các đường hướng sư phạm dịch rất hữu ích nhưng đồng thời cũng tạo ra những mảng khác biệt, rất chuyên sâu và hẹp phản ánh bản chất của lĩnh vực nghiên cứu dịch thuật nói chung và đào tạo biên phiên dịch nói riêng. Sư phạm dịch thuật phát triển dựa trên những thành tựu nghiên cứu rất phong phú, kết quả là biên phiên dịch viên được đào tạo ra với nhiều loại kiến thức và kỹ năng khác nhau. Bài viết này bàn về những đường hướng và phương pháp trong sư phạm dịch thuật của một số tác giả chính và liên hệ với tình hình đào tạo ở Việt Nam qua một số gợi ý cụ thể.
Chi tiết bài viết
Từ khóa
đường hướng, phương pháp, sư phạm dịch thuật
Tài liệu tham khảo
Berman, A. (2000). Translation and the trials of the foreign. In L. Venuti (Ed.), Translation studies reader (pp. 284-297). Routledge.
Bloom, B. S. (1956). Taxonomy of educational objectives. Allyn and Bacon.
Catford, J. C. (1965). A linguistic theory of translation. Oxford University Press.
Chesterman, A. (1997). Memes of translation: The spread of ideas in translation theory. John Benjamins Publishing.
Colina, S. (2003). Translation teaching: From research to the classroom. McGraw-Hill.
Daniel, G. (2009). Basic concepts and models for interpreter and translator training. John Benjamins.
Darbelnet, J., & Vinay, J. P. (1985). Comparative stylistics of French and English: A methodology for translation (J. C. Sager & M. -J. Hamel, Eds.). John Benjamins Publishing Company. https://doi.org/10.1075/btl.11 (Original work published 1958)
Davies, E. (2003). A goblin or a dirty nose. The Translator: Studies in Intercultural Communication, 9(1), 65-100.
Delisle, J. (1988). Translation: An interpretive approach. University of Ottawa Press.
Drugan, J., & Megone, C. (2011). Bringing ethics into translator training: An integrated, inter-disciplinary approach. The Interpreter and Translator Trainer, 5(1), 183-211.
Gouadec, D. (2007). Translation as a profession. John Benjamins.
Hansen, G. (1999). Probing the process in translation: Methods and results. Copenhagen studies in language, No. 24. Samfundslitteratur.
Hatim, B., & Mason, I. (1990). Discourse and the translator. Routledge.
Hurtado Albir, A. (2001). Translation and translation competence. In A. Hurtado Albir (Ed.), Researching translation competence by PACTE Group (pp. 3-41). John Benjamins.
Hurtado Albir, A. (2010). Competence. In Y. Gambier & L. van Doorslaer (Eds.), Handbook of translation studies (pp. 55-59). John Benjamins.
Jääskeläinen, R. (1998). Think-aloud protocols. In M. Baker (Ed.), Routledge encyclopaedia of translation studies (pp. 265-269). Routledge.
Kelly, D. (2005). A handbook for translator trainers. Routledge.
Kiraly, D. (2000). A social constructivist approach to translator education: Empowerment from theory to practice. St. Jerome Publishing.
Nord, C. (1991). Text analysis in translation. Theory, method, and didactic application of a model for translation-oriented text analysis (C. Nord & P. Sparrow, Trans.). Rodopi.
Robinson, D. (1997, 2003). Becoming a translator: An introduction to the theory and practice of translation. Routledge.
Sawyer, D. B. (2004). Fundamental aspects of interpreter education: Curriculum and assessment. John Benjamins.
Toury, G. (1995). Descriptive translation studies and beyond. John Benjamins.
Venuti, L. (Ed.). (2017). Teaching translation. Routledge.
Vienne, J. (1994). Pour une pédagogie de la traduction en situation. In M. Snell-Hornby, F. Pöchhacker & K. Kaindl (Eds.), Translation studies: An interdiscipline: Selected papers from the Translation Studies Congress, Vienna, 1992 (p. 421). John Benjamins Publishing Company.
Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Harvard University Press.